Spotkanie 4. - Wolność i odpowiedzialność¶
Cel¶
Uświadomienie sobie, że wolność nie jest łatwa, że ma swoje konsekwencje i wiąże się z odpowiedzialnością. Próba odpowiedzi na pytanie czy chcę takiej wolności.
Modlitwa¶
Co kto lubi i chce :)
Wprowadzenie¶
Chciałabym żebyśmy wyszli od cytatu i trochę w jego klimacie zostali.
W dzisiejszym świecie wolność nie jest problemem. Wolność już jest. Pozostało pytanie: co zrobić z wolnością?
—Józef Tischner
O wolności rozmawiamy od dwóch dni. Wiemy, że ją mamy. Wiemy, że jest. Wiemy na czym polega. I właśnie to na czym ona polega – czy to nie jest straszne? KKK [1734] mówi, że wolność czyni nas odpowiedzialnym za swoje czyny. Ja bym poszła w interpretacji jeszcze dalej. Nie tylko za czyny, ale również za ludzi z którymi żyjemy, jesteśmy, spotykamy się, których kochamy. Za to co mówimy, jak mówimy itp. itd.
Czy taka wolność nie jest czymś przerażającym?
Czy kiedykolwiek przyszło mi do głowy, jak wiele obowiązków na mnie ciąży, właśnie dlatego, że dano mi wolność?
Przeczytajmy:
Wolność to pańszczyzna, bieg wytrwały, samotny, bardzo wyczerpujący.
—A. Camus
Wolność nie jest darem, ma krople potu na czole.
—Zbigniew Jerzyna [poeta,dramaturg, eseista]
Czy ja jestem gotowa/y na taką wolność?
Czy ja takiej wolności chcę?
Najistotniejszym pytaniem tutaj jest czy chcę i jestem gotowa na taką wolność. Czy człowiek ma świadomość, że ten otrzymany dar, jest przeogromnym obowiązkiem. Czy wie, że to właśnie wolność, a nie jej brak, jest często powodem do walki ze sobą, z innymi?
Chcę być wolnym?¶
Skończy się na tym, że przyniosą nam swoją wolność do naszych nóg i powiedzą: weźcie nas raczej w niewolę i dajcie nam jeść … (…) Powiadam Ci, zaiste najbardziej męczącą troską człowieka jest to: znaleźć kogoś, komu można by oddać dar wolności, z którym ta nieszczęsna istota się rodzi…
—Fiodor Dostojewski
Czy może miałam/em kiedyś w życiu taki moment, że dokonanie wyboru było dla mnie czymś strasznym, niewygodnym, czy miałam/em taką pokusę, żeby ktoś tego wyboru dokonał za mnie?
Dlaczego tak jest, że właśnie tej odpowiedzialności człowiek się boi?
Dlaczego człowiek boi się tego, że może być sprawcą dobra w życiu swoim i czyimś? Bo przecież to o to chodzi. Wolność nie jest powodem do smutku i załamania. Powinniśmy [swoją drogą ciekawe czemu używam słowa powinniśmy] być chyba zadowolonymi, że tak wiele jest w naszych rękach. Że taką swobodę działania dostaliśmy. Że tyle dobrego może powstać.
Wolność i szczęście…?¶
Przykład: Stoję przed wyborem. Widzę korzyści, widzę wady podjęcia takiej, a nie innej decyzji. Wiem jaką decyzję powinnam podjąć .. ale nie chcę. Wiem co byłoby dobre dla innych, ale chciałabym podjąć decyzję pod swoim kątem. Wiem, czego ja bym chciała. Ostatecznie jednak sumienie wygrywa. Wybieram to, co czuję, że powinnam wybrać, mimo iż tego nie chcę.
Czy jestem w takim wypadku człowiekiem wolnym?
Opierając się na definicji KKK – jestem wolna, bo wybrałam dobro, dobro dla drugiego itd. Ale wewnątrz siebie mam poczucie, że gdybym wybrała inaczej, to byłoby mi [tak egoistycznie] lepiej. Czyli w zasadzie nie jestem szczęśliwa.. Z drugiej strony – gdybym wybrała dla siebie, mając gdzieś potrzeby drugiego człowieka – to pewnie gryzłoby mnie sumienie. I też nie byłabym szczęśliwa …
…a Tukidydes [grecki historyk] mówi:
Podstawą szczęścia jest wolność a podstawą wolności odwaga.
—Tukidydes
Podsumowanie¶
Nie wiem czy człowiek kiedykolwiek w 100% będzie mógł powiedzieć, że jest szczęśliwy [wolny]. Musiałby się wyzbyć wszystkich ludzkich [w tym znaczeniu grzesznych] odruchów, nawyków i przyzwyczajeń. Musiałby się wyzbyć tej nuty egoizmu, która w nim tkwi [bo tkwi w każdym]. Musiałby wyzbyć się lęku, niepewności, zwątpienia, strachu… musiałby wiele rzeczy. Ale czy aby nie takie jest nasze zadanie na ziemi? Praca nad sobą i nad tym aby MIEĆ ODWAGĘ bycia wolnym. Aby przeciwstawiać się schematom i aby o dobro walczyć. Nie wolno nam zapomnieć, że w tej walce nie jesteśmy sami. Przecież Jezus mówi „Odwagi” i ”Nie bójcie się” (Mt 14,27) „Ja jestem z wami po wszystkie dni aż do skończenia świata” (Mt 28,20).
Czy mogę o sobie powiedzieć, że jestem człowiekiem wolnym?
Informacja
To jest pytanie, które można zrobić pytaniem dzieleniowym … a można tym pytaniem zakończyć spotkanie, odpowiedź pozostawiając każdemu indywidualnie.