Spotkanie 1. - Choć goni nas czas

Cele

Ukazanie wartości czasu, podkreślenie jego roli, zrozumienie jego wpływu i działania. Zaczynając od jego roli w ‘codziennym’ życiu, przechodząc przez znaczenie czasu w Kościele. Uczestnicy powinni być świadomi, że czas umożliwia Nam rozwój poprzez podejmowanie decyzji i zmiany w życiu.

Wskazówki dla animatora

Ten konspekt jest dosyć krótki, a zarazem treściwy. Ważne, żeby nie była to tylko pogadanka o różnych definicjach czasu - chcemy poznać jego realny wpływ i działanie. Obawy: traktowanie konspektu nie jako całości, lecz jak zbiór punktów, które po kolei trzeba odbębnić. Z racji na ograniczony czas, postaraj się zachować dynamiczną płynność tego spotkania. Poniżej znajduje się sugestia/propozycja jego przeprowadzenia. Jeżeli się coś Ci nie leży, pogubisz się, itd. patrz na cel spotkania. Może się zdarzyć, że odpowiedzi uczestników nie będą się zgadzać z “oczekiwanymi”, można ich lekko naprowadzić, ale nie wymuszać naszego toku myślenia.

W konspektach niektóre rozdziały mają w nawiasie zaznaczony orientacyjny czas trwania tego punktu spotkania. Jest to tylko i wyłącznie sugestia autora konspektu - animator będąc na spotkaniu i widząc jego rozwój najlepiej dostosuje akcenty czasowe.

Modlitwa

Informacja

 5 minut

Spontaniczna do Ducha Świętego o dobre przeżycie czasu rekolekcji. Prośba o siły, abyśmy ten czas umieli wykorzystać od początku na 100%, bez odpuszczania sobie, bez czekania na momenty uniesień. Chcemy walczyć o każdą sekundę. Prośba o otwartość i zawiązanie wspólnoty w grupie.

Wprowadzenie do spotkania

Informacja

 5 minut

Krótkie zapoznanie się z grupą:

• Twoja doba ma o 1h więcej. Jak wykorzystałbyś ten czas?

Informacja

Wersja dla studentów: Jak wykorzystałbyś ten czas, gdybyś go nie przespał?

W tym momencie można zadać pytanie:

• Czy ktoś z Was ma zegarek? Jeśli tak, dlaczego? (Bo ładnie wygląda, żeby się nie spóźnić, żeby wiedzieć jaka jest godzina- czyli generalnie być świadomym czasu.)
• Co to znaczy być świadomym czasu? Czy dotyczy tylko znajomości aktualnej godziny?
• Co to w ogóle jest czas?

Tym pytaniem przechodzimy do dalszej części spotkania.

Czym jest czas?

Informacja

 10 minut

Żeby sprawę ułatwić: wyciągamy dużą kartkę z napisem “Czas”, każdy dopisuje na odgałęzieniach wolne skojarzenia np. kalendarze, zegarki, planowanie czasu, gry na czas, “czas to pieniądz” i wszystko inne. Razem budujemy wspólną definicję i charakterystykę czasu: nieodwracalny, płynie dla każdego, płynie na ziemi itd.

• Co to znaczy “dużo czasu”?
• Kiedy jest Ci się łatwiej do czegoś zorganizować? (Bierzesz się za robotę od razu, czy czekasz na moment, kiedy czas Cię trochę pogodni? Np. nauka do egzaminu)
• Jak wygląda Twój szacunek do własnego i cudzego czasu? Czy można go mniej lub bardziej szanować (np. Tydzień przed, a dzień przed egzaminem)? Od czego to zależy?
• Dlaczego czas jest dla nas tak ważny?
• Jaką rolę czas odgrywa w Kościele? (np. w kontekście roku liturgicznego - wyznacza poszczególne okresy; liturgia godzin- celebrowanie czasu; święta wyznaczają upływ czasu; Kościół czeka na koniec czasu.)

Kościół mierzy czas bardzo skrupulatnie - to znaczy, że jest to bardzo ważne. Dochodzimy do wniosku, że czas ma duże znaczenie. Co za tym idzie: czas drugiej osoby i mój jest ważny. Ze względu na to, powinniśmy go szanować, doceniać i dbać o jego dobre wykorzystanie. Można dodatkowo zapytać/zapisać w notatniku:

• Jak mogę wykorzystać czas tych rekolekcji?

Czas umożliwia zmianę

Informacja

 10 minut. Dalej siedzimy w rozważaniach dotyczących czasu.

• Dlaczego warto coś mierzyć?

• Jak kiedyś mierzono czas?

  • Gnomon. Wynaleziony prawdopodobnie przez chińczyków. Ok. 2500r. p.n.e..Stanowił pionowo ustawiony słup lub pręt, u podstawy którego oznaczano godziny. Przesuwający się w ciągu dnia cień pełnił rolę wskazówki.
  • Zegar Wodny. Skonstruowany przez Egipcjan. Był urządzeniem prostym, a zarazem niedokładnym. Składało się z naczynia napełnionego wodą, z którego poprzez otwór denny wyciekała woda.
  • Klepsydra. Wynaleźli Grecy. Był oparty na tej samej zasadzie co zegar wodny w którym miejsce wody zajął piasek. Odznaczał się on większą precyzją.

• Na podstawie czego był mierzony? Co umożliwia czas? (Zmianę)

Na podstawie przykładów możemy wywnioskować, że czas był mierzony na podstawie obserwacji zmiany np. poziomu piasku w klepsydrze. Czas umożliwia zmianę.

Apokalipsa! Zmiana poprzez decyzję

Informacja

 15 minut

Jedną z ważnych cech świata jest to, że istnieje w nim czas. Czas płynie tylko na naszym świecie, Niebo jest poza nim. Przed chwilą powiedzieliśmy, że Kościół czeka na koniec czasu tzn. czeka na Niebo, bo to miejsce poza czasem. A jak czas się skończy, to innej opcji nie ma. Przedstawmy prostą charakterystykę porównawczą Nieba i Ziemi.

Niebo (poza czasem): bez grzechów, nieskończone szczęście, nie przemija - miejsce idealne. Ziemia (czas): grzech, kataklizmy, wojny, nienawiść, przemoc, oprócz tego istnieją też jakieś pozytywy, ale dochodzimy do tego, że… - nie jest idealne.

Przeczytajmy:

Wszystko ma swój czas, i jest wyznaczona godzina na wszystkie sprawy pod niebem: Jest czas rodzenia i czas umierania, czas sadzenia i czas wyrywania tego, co zasadzono, czas zabijania i czas leczenia, czas burzenia i czas budowania, czas płaczu i czas śmiechu, czas zawodzenia i czas pląsów, czas rzucania kamieni i czas ich zbierania, czas pieszczot cielesnych i czas wstrzymywania się od nich, czas szukania i czas tracenia, czas zachowania i czas wyrzucania, czas rozdzierania i czas zszywania, czas milczenia i czas mówienia, czas miłowania i czas nienawiści, czas wojny i czas pokoju. Cóż przyjdzie pracującemu z trudu, jaki sobie zadaje? Przyjrzałem się pracy, jaką Bóg obarczył ludzi, by się nią trudzili. Uczynił wszystko pięknie w swoim czasie, dał im nawet wyobrażenie o dziejach świata, tak jednak, że nie pojmie człowiek dzieł, jakich Bóg dokonuje od początku aż do końca.

—Koh 3,1-11

Prosimy uczestników aby wypisali/wymienili z tekstu wszystkie przeciwne sobie czasy (pierwszy jest tym, który chcemy zmienić). Następnie prosimy aby wyjaśnili jakie kroki trzeba podjąć, co musi się stać, aby zaszła taka zmiana.

np. czas umierania → czas rodzenia (np. porzucić stare myślenie na rzecz nowej idei - podjąć decyzję)

• Czego wymaga zmiana?
• W jaki sposób czas umożliwia zmiany?

Zmiana wymaga decyzji. Jeżeli motyw z decyzją się nie pojawi: Przytyło Ci się ogromnie. Chcesz schudnąć. Schudnąć można przez racjonalne żywienie i uprawianie sportu. Więc? Podejmujesz decyzję o zmianie stylu życia.

• Jakie rzeczy wymagają zmian?

Jeżli coś wymaga zmiany, to z definicji nie jest idealne. Jeżeli na ziemi jest czas, a czas umożliwia zmiany to znaczy, że coś tej zmiany wymaga.

Podsumowanie - dojrzewanie przez zmianę

Informacja

 10 minut

Przeczytajmy:

Bo tysiąc lat w Twoich oczach

jest jak wczorajszy dzień, który minął,

niby straż nocna.

Porywasz ich: stają się jak sen poranny,

jak trawa, co rośnie:

rankiem kwitnie i jest zielona,

wieczorem więdnie i usycha.

Zaiste, Twój gniew nas niszczy,

trwoży nas Twe oburzenie.

Stawiasz przed sobą nasze winy,

nasze skryte grzechy w świetle Twojego oblicza.

Bo wszystkie dni nasze płyną pod Twoim gniewem;

kończymy nasze lata jak westchnienie.

Miarą naszych lat jest lat siedemdziesiąt

lub, gdy jesteśmy mocni, osiemdziesiąt;

a większość z nich to trud i marność:

bo szybko mijają, my zaś odlatujemy.

Któż potrafi zważyć ogrom Twojego gniewu

i kto może doświadczyć mocy Twego oburzenia?

Naucz nas liczyć dni nasze,

abyśmy osiągnęli mądrość serca.

Powróć, o Panie, dokądże jeszcze…?

I bądź litościwy dla sług Twoich!

Nasyć nas z rana swoją łaskawością,

abyśmy przez wszystkie dni nasze mogli się radować i cieszyć.

Daj radość według [miary] dni, w których nas przygniotłeś,

i lat, w których zaznaliśmy niedoli.

Niech sługom Twoim ukaże się Twe dzieło,

a chwała Twoja nad ich synami!

A dobroć Pana Boga naszego niech będzie nad nami!

I wspieraj pracę rąk naszych,

wspieraj dzieło rąk naszych!

—Ps 90,4-17

• Co wg autora gwarantuje osiągnięcie mądrości serca? (Liczenie dni naszych - czas, świadomość czasu)
• Czy zamiast “mądrość serca” możemy wstawić “dojrzałość”? Jak to rozumieć?
• Czy mogę powiedzieć “Od dziś się nie starzeje.”? (Nie, każdy jest uzależniony od czasu. Pobyt na ziemi jest drogą, w której każdy uczestniczy.)

czas: decyzja → zmiana → dojrzewanie

Pobyt na ziemi, to niezłe pole do popisu. Dostajemy możliwość zmiany czegoś na lepsze, dojrzewania - nie zmienia się czegoś co jest idealne. Z góry nie jesteśmy idealni, wylądowaliśmy w świecie, który daje możliwość zmian. Ale nie mamy przez to buczeć, tylko brać się do roboty. Można poprosić każdego uczestnika o podsumowanie jednym zdaniem/podzielenie się tym co najbardziej do niego przemówiło.

Modlitwa + zastosowanie

Miejsca, płaszczyzny, przestrzenie w mojej relacji z Bogiem, na które poświęcam za mało czasu - konkretnie je nazwać. Co konkretnie mogę zrobić na tych rekolekcjach, aby to naprawić - zapisać postanowienie do notatników.

Modlitwa zawierzenia. Chcemy oddać Bogu cały czas rekolekcji, powierzamy nasze intencje, to wszystko co w nas siedzi. Prosimy, aby to On nas przemieniał i umożliwiał podejmowanie trudnych decyzji.